21. Yüzyılın En Önemli Yetkinliklerinden Biri: Duygusal Zekâ

21. Yüzyılın En Önemli Yetkinliklerinden Biri: Duygusal Zekâ​

Duygusal zekâ; özellikle de son 5-10 yıl içerisinde önemi hızla artan kavramlar arasında yer alıyor. İşe alım uzmanlarının en çok üzerinde durdukları kriterlerden biri olan duygusal zekâ; çalışanların birbirleriyle uyum içerisinde hareket etmeleri, işlerin sürdürülebilirliği ve müşteri memnuniyetinin artırılması açısından etkin rol üstleniyor.

Köklü ve kurumsal niteliğe sahip olan işletmeler, görev tanımı ve pozisyon fark etmeksizin çalışanlarının tamamının duygusal zekâ konusunda kendilerini geliştirmelerini bekliyor. Çalışanların duygusal zekâ kapasitesi, işe alım ve işten çıkarma süreçlerinde verilen kararlar üzerinde belirleyici unsur niteliği taşıyor. Dolayısıyla başarılı bir kariyer inşa etmek için mutlaka bu beceriyi edinmeniz ve zamanla ileri düzeye taşımanız gerekiyor.

Duygusal Zekânın İşe Alım ve İşten Çıkarma Süreçlerine Etkisi​

İşe alım mülakatları yapılırken; adayların duygu yönetimi ile ilgili başarı düzeyleri, olabildiğince detaylı gözlemler ve analizler sonucunda objektif biçimde değerlendiriliyor. İşten çıkarma yapılan dönemlerde ise çalışanların; herhangi bir olumsuz olay veya durum karşısında sergiledikleri tutum ve davranışlar göz önünde bulunduruluyor.

Duygusal Zekânın Tanımı ve Ortaya Çıkış Süreci​

Bireylerin hem kendisinin hem de çevrelerindeki insanların duygularını doğru şekilde algılama, tanımlama, fark etme, yönetme ve bu doğrultuda mantık yürütme becerisine duygusal zekâ adı verilir. Genetik özellikler, kişilik yapısı, sosyal çevre ve duyguların dışa vurumuna izin verilip verilmemesi duygusal zekâ düzeyini belirleyen temel faktörlere örnek verilebilir.

Duygusal zekâ kavramı, Peter Salovey ve John D. Mayer tarafından ortaya atılır. Daniel Goleman tarafından geliştirilerek yaygınlık kazanır. Başlangıçta yalnızca psikoloji ve psikiyatri gibi alanlarda faaliyet gösteren uzmanların üzerinde durdukları bir kavram iken, zaman içerisinde öneminin anlaşılması sonucunda diğer meslek gruplarının da yakından takip ettikleri bir konu hâline gelir.

Duygusal Zekâ Becerisi Geliştirilebilir mi?​

Duygusal zekâ, doğru yöntem ve teknikleri kararlı şekilde uygulayarak emek vermeniz hâlinde elbette geliştirilebilen bir yetenektir. Ancak bu gelişim sürecinin bir anda olmasını beklememek gerekir. Aceleci davranmak yerine emin ve sakin adımlarla ilerlemeniz, süreci çok daha verimli şekilde yürütmenize ve planlamanıza yardımcı olur.

Duygusal Zekâ Düzeyini Geliştirmek Neden Önemlidir?​

Duygusal zekânızı geliştirmek için ayıracağınız çaba ve zaman, orta ve uzun vadede genel yaşam kalitenizde belirgin artışların yaşanmasını destekler. Yoğun stres, kaygı, üzüntü veya öfke hissetmenize yol açabilecek nitelikteki durumlar karşısında çok daha kontrollü şekilde hareket etmenizi sağlar. İnsanların niyetlerini fark edebilmenize olanak tanıyarak eş ve arkadaş seçiminizi doğru şekilde yapabilmenizi destekler. Hem gündelik hayatınızda hem iş yaşamınızda çok daha nitelikli ve uzun süreli sosyal ilişkiler geliştirebilmenize yardımcı olur.

Duygusal Zekâ Nasıl Geliştirilir? Duygusal Zekâyı Geliştirme Yöntemleri Nelerdir?​

Duygusal zekânızı güçlendirmek için uygulayabileceğiniz başlıca yöntemler:

• İnsanları dinlemeye ve onlarla empati kurmaya özen gösterin.
• Duygularınızı sorgulayarak nedenleri üzerinde yoğunlaşın.
• Çevrenizdeki bireylerin jest, mimik ve ses tonunu gözlemleyerek analiz edin.
• Duygularınızı dışa vurum şeklinizin karşınızdaki kişilerde nasıl bir etki yarattığına dikkat edin.
• İlişkilerinizde üzerinize düşen sorumluluklardan kaçınmamaya, sürekli başkalarını suçlama eğilimine girmemeye özen gösterin.
• Psikoloji, iletişim ve dil alanlarına yönelik düzenli araştırmalar yapın. Güvenilir kaynaklardan edindiğiniz bilgileri, sistematik şekilde not alarak pekiştirin.
• Bireyin iç dünyasını esas alan edebî eserleri okuyarak bunlar üzerinden çıkarımlar oluşturun.
• Çevrenizdeki nitelikli ve iyi niyetli kişilerin geri bildirimlerine kulak verin. Bunları ölçüp tartarak kendinizle ilgili kapsamlı bir durum değerlendirmesi hazırlayın.
• Dinlediğiniz türkü, ağıt ve marşların mutlaka besteleniş süreçlerini de araştırın. Parça içerisindeki sözler ile duyguların birbirleriyle olan bağlantılarını ayrıntılı biçimde inceleyin.