UEFI önyükleyici sorunları genellikle EFI (ESP) bölümü, bozuk BCD veya yanlış önyükleme sırası nedeniyle oluşur. Bu rehberde hem Windows hem Linux (GRUB) için güvenli, denenmiş onarım adımlarını bulacaksınız.
Önce veri kaybı olup olmadığını kontrol edin. Eğer sadece ESP silindiyse yeni bir ESP oluşturup
UEFI yerine Legacy (CSM) moduna geçsem çözülür mü?
Geçici çözüm olabilir, fakat işletim sisteminiz UEFI kurulumuna göre yapılandıysa sorunlar çıkar. Mümkünse UEFI onarımı yapın.
EFI bölümünün doğru bağlandığından ve FAT32 formatlı olduğundan emin olun. Gerekirse EFI’yi yeniden oluşturup tekrar deneyin.
GRUB’u yeniden yüklemek sistemi siler mi?
Hayır; doğru adımlarla grub yeniden kurulduğunda var olan sistem dosyalarına dokunmaz. Ancak yanlış disk seçimi zarar verebilir.
Secure Boot açıkken onarım yapılır mı?
Bazı onarımlar Secure Boot’u engelleyebilir. Onarım sırasında geçici olarak kapatmak daha garantili sonuç verir; onarım bitince tekrar açın.
1) Sorunun Tanımı: UEFI Bootloader Neden Bozulur?
UEFI bootloader (önyükleyici) hataları çoğunlukla şu durumlarda ortaya çıkar:- Disk bölümlendirme değişiklikleri veya yanlışlıkla EFI bölümünün silinmesi,
- Windows güncellemesi / silme-yükleme işlemleri sırasında BCD’nin bozulması,
- Linux kurulumu sırasında GRUB’un EFI’ye doğru yazılamaması,
- Çoklu işletim sistemi kurulumlarıyla karışan önyükleme girdileri.
2) Başlangıç Kontrolleri: Önce Basit Kontrolleri Yapın
- Bilgisayar UEFI modunda mı çalışıyor? (BIOS/UEFI ayarlarından kontrol edin.)
- EFI sistemi (ESP) görünür mü? (Disk yönetimi veya
diskpart
ile kontrol) - Güvenli önyükleme (Secure Boot) açık mı? Bazen onarım için kapatmak gerekebilir.
- UEFI/BIOS’a girip önyükleme sırasını kontrol et.
- Harici sürücü ve USB’leri çıkarın.
- Kurtarma ortamı (Windows USB / Linux live USB) hazırlayın.
3) Windows UEFI Bootloader Onarma (Adımsal Yöntem)
Bu adımlar Windows 8/10/11 içindir. Önce kurtarma/kurulum USB’si ile başlatın, sonra “Repair your computer” → “Troubleshoot” → “Command Prompt”.
- EFI bölümünü bulun ve harf ata (diskpart):
Kod:İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
- BCD’yi yeniden oluşturun (bcdboot):
Kod:İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
C:\Windows
Windows’un kurulu olduğu sürücüdür; farklıysa uygun harfi kullanın.
- Gerekirse Boot kayıtlarını düzeltin:
bootrec /fixboot
(UEFI sistemlerde bazen erişim reddi verir; önce bcdboot tercih edilir.)
- Diskpart ile harfi geri alabilirsiniz (remove letter).
- Bilgisayarı yeniden başlatın.
bcdboot
hata verirse EFI bölümünü yeniden formatlamak ve tekrar bcdboot çalıştırmak gerekebilir — önce yedeğini al.4) Linux (GRUB) UEFI Onarma: Live USB ile Kurtarma
- Live USB’den başlatın (aynı mimari - UEFI).
- EFI bölümünü bağlayın:
Kod:İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
- Chroot yöntemiyle sisteme girip grub’u yeniden yükleyin:
Kod:İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
- Bilgisayarı yeniden başlatın.
efibootmgr
kullanarak UEFI önyükleme girdilerini kontrol edip gerekirse önderebilirsiniz:
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
5) Hızlı Karar Tablosu — Hangi Durumda Ne Yaparsınız?
Senaryo | Önerilen Hızlı Çözüm | Not |
---|---|---|
Windows önyükleme hatası (UEFI) | Windows kurtarma → bcdboot ile BCD yeniden oluşturma | EFI harfi atayın |
GRUB yüklenmiyor, UEFI menüsünde yok | Live USB → chroot → grub-install → update-grub | EFI mount doğru olmalı |
EFI partition silinmiş | Yeni ESP oluşturup bcdboot veya grub-install | Veri yedeklemesi kritik |
Çoklu OS, yanlış önyükleme | efibootmgr ile önyükleme sırasını düzelt | Linux kullanımı kolay |
Secure Boot sorunları | Onarım sırasında Secure Boot’u kapatın | Yeniden açmayı unutmayın |
6) Riskler, Önlemler ve İyi Uygulamalar
- Yedek alın: EFI ve diğer kritik bölümlerin yedeğini (disk imajı) alın.
- Doğru disk seçimi:
diskpart
veyafdisk
kullanırken yanlış disk/partisyon seçmeyin. - Secure Boot: Gerekirse geçici kapatın.
- Veri kurtarma: EFI silinmesi veri kaybına neden olmaz ama yanlış işlem disk üzerindeki diğer bölümleri etkileyebilir.
- Kurtarma USB’si oluşturun (Windows Media Creation Tool veya Linux ISO).
- Önemli dosyaları harici diske yedekleyin.
- Adımları dikkatle uygulayın; emin değilseniz yardım alın.
7) Sonuç ve Özet
UEFI bootloader sorunları genellikle panik sebebi olur ama doğru adımla çözülebilir: önce EFI bölümünü tespit et, BCD/GRUB’u yeniden yaz,efibootmgr
ile girdileri kontrol et. En önemli kural: yedek almadan risky değişiklik yapmayın.S.S.S (Sık Sorulan Sorular)
EFI bölümünü yanlışlıkla sildim, ne yapmalıyım?Önce veri kaybı olup olmadığını kontrol edin. Eğer sadece ESP silindiyse yeni bir ESP oluşturup
bcdboot
(Windows) veya grub-install
(Linux) ile onarabilirsiniz. Ancak kritik veriler varsa önce disk imajı alın.UEFI yerine Legacy (CSM) moduna geçsem çözülür mü?
Geçici çözüm olabilir, fakat işletim sisteminiz UEFI kurulumuna göre yapılandıysa sorunlar çıkar. Mümkünse UEFI onarımı yapın.
bcdboot
komutu hata veriyor, ne yapmalıyım?EFI bölümünün doğru bağlandığından ve FAT32 formatlı olduğundan emin olun. Gerekirse EFI’yi yeniden oluşturup tekrar deneyin.
GRUB’u yeniden yüklemek sistemi siler mi?
Hayır; doğru adımlarla grub yeniden kurulduğunda var olan sistem dosyalarına dokunmaz. Ancak yanlış disk seçimi zarar verebilir.
Secure Boot açıkken onarım yapılır mı?
Bazı onarımlar Secure Boot’u engelleyebilir. Onarım sırasında geçici olarak kapatmak daha garantili sonuç verir; onarım bitince tekrar açın.