WPN Ne Demek?

VPN, "Sanal Özel Ağ" anlamına gelir ve genel ağlar kullanılırken korumalı bir şebeke bağlantısı oluşturmaya olanak verir. VPN programları internet trafiğinizi şifreler ve çevrimiçi kimliğinizi gizler. Böylece üçüncü kişilerin çevrimiçi hareketlerinizi takip etmesi ve veri çalması zorlaşır. Şifreleme gerçek zamanlı olarak gerçekleşir.

Bir VPN nasıl çalışır?​

VPN, IP adresinizi VPN ana bilgisayarı tarafından yönetilen özel olarak yapılandırılmış bir uzak sunucu üzerinden yeniden yönlendirerek maskeler. Yani siz internette VPN ile gezinirken VPN sunucusu verilerinizin kaynağı olur. Bu, İnternet Servis Sağlayıcınızın (ISP) ve üçüncü kişilerin ziyaret ettiğiniz web sitelerini veya gönderdiğiniz ve aldığınız verileri göremediği anlamına gelir. VPN, bütün verilerinizi "anlaşılamaz" hâle getiren bir filtreymiş gibi çalışır. Herhangi biri bu verileri ele geçirse bile kullanamaz.

VPN bağlantısının faydaları nelerdir?​

VPN bağlantısı, çevrimiçi veri trafiğinizi gizler ve dışarıdan erişilmelerine engel olur. Şifrelenmeyen veriler, ağa erişimi olan ve görmek isteyen herkes tarafından görüntülenebilir. VPN sayesinde bilgisayar korsanları ve siber suçlular bu verilerin şifresini çözüp verileri kullanamaz.

Güvenli şifreleme: Verileri okuyabilmek için şifreleme anahtarına ihtiyacınız olur. Şifreleme anahtarı olmazsa ve bir kaba kuvvet saldırısı gerçekleşirse bilgisayarın kodu çözümlemesi için milyonlarca yıl gerekir. VPN sayesinde çevrimiçi hareketleriniz ortak ağlarda bile gizlenir.

Konumunuzu gizleme: VPN sunucuları aslında internette sizin vekilleriniz gibi davranır. Demografik konum verileriniz başka bir ülkedeki sunucudan geldiği için gerçek konumunuz tespit edilemez. Ayrıca çoğu VPN hizmeti, yaptıklarınızın kayıtlarını depolamaz. Bazı sağlayıcılar ise yaptıklarınızı kaydeder ancak bu bilgileri üçüncü kişilere aktarmaz. Yani kullanıcı davranışlarınızın muhtemel kayıtları kesin olarak gizli kalır.

Bölgesel içeriğe ulaşma: Bölgesel internet içeriklerine her yerden ulaşmak her zaman için mümkün olmayabilir. Servislerde ve web sitelerinde çoğunlukla dünyanın sadece belli bölgelerinden ulaşılabilen içerikler bulunur. Standart bağlantılar, konumunuzu belirlemek için ülkedeki yerel sunucuları kullanır. Bu da seyahat ettiğiniz sırada kendi ülkenizdeki içeriklere, kendi ülkenizdeyken de uluslararası içeriklere ulaşamayacağınız anlamına gelir. VPN konum yanıltması ile başka bir ülkedeki bir sunucuya geçip konumuzu etkili bir şekilde "değiştirebilirsiniz".

Güvenli veri aktarımı: Eğer uzaktan çalışıyorsanız şirketinizin ağındaki önemli bilgilere erişmeniz gerekebilir. Güvenlik sebebiyle bu tip bilgiler için güvenli bağlantı gerekir. Ağa katılmak için genellikle VPN bağlantısı şart koşulur. VPN hizmetleri, özel sunuculara bağlanır ve herhangi bir veri sızıntısı riskini ortadan kaldırmak için şifreleme yöntemleri kullanır.

Neden VPN bağlantısı kullanmalısınız?​

İSS'niz genellikle bağlantınızı internete bağlandığınızda ayarlar. IP adresi üzerinden sizi takip eder. Ağ trafiğiniz İSS'nizin sunucuları üzerinden yönlendirilir ve böylece internette yaptığınız her şey kayıt altına alınıp görüntülenebilir.

İSS'niz güvenilir gibi görünebilir ama göz atma geçmişinizi reklam firmaları, polis, hükûmet ve/veya üçüncü kişilerle paylaşabilir. İSS'ler ayrıca siber suçluların saldırılarına maruz kalabilir: Servis sağlayıcınız ele geçirilirse kişisel ve özel verileriniz tehlikeye girebilir.

Düzenli olarak herkese açık Wi-Fi ağlarına bağlanıyorsanız bu ihtimali göz önünde bulundurmalısınız. İnternet trafiğinizi kimin izlediğini ve sizden ne çalabileceklerini bilmenize imkân yoktur; şifreleriniz, kişisel verileriniz, ödeme bilgileriniz veya kimliğinizin tamamı bile çalınabilir.

İyi bir VPN'nin görevi nedir?​

VPN'ninize bir veya birden çok işlem yapmak için güvenebilmeniz gerekir. VPN uygulaması da güvenlik açıklarına karşı korumalı olmalıdır. Kapsamlı bir VPN çözümünden beklenen özellikler şunlardır:

• IP adresinizin şifrelenmesi: VPN'nin ana görevi IP adresinizi İSS'nizden ve diğer üçüncü kişilerden gizlemektir. Bu durum, siz ve VPN sağlayıcısı dışında kimsenin görme riski olmadan çevrimiçi bilgi göndermenizi ve almanızı sağlar.
• Protokollerin şifrelenmesi: VPN'nin arkanızda internet geçmişiniz, arama geçmişiniz ve çerezler gibi izler bırakmanızı da engellemesi gerekir. Çerezlerin şifrelenmesi özellikle önemlidir çünkü üçüncü kişilerin kişisel verileriniz, finansal bilgileriniz ve internet sitelerindeki diğer içerikleriniz gibi gizli bilgilerinize erişimlerini engeller.
• Kill Switch: VPN bağlantınız aniden kesintiye uğrarsa güvenli bağlantınız da kesintiye uğrar. İyi bir VPN, böyle ani kesintileri tespit edebilir ve daha önceden seçilen programları sonlandırarak verilerin çalınma riskini azaltır.
• İki faktörlü kimlik doğrulama: Güçlü bir VPN, çeşitli kimlik doğrulama yöntemlerini kullanarak oturum açmak isteyen herkesi kontrol eder. Örneğin, sizden şifre girmeniz istenebilir ve sonra da cep telefonunuza bir kod gönderilir. Bu işlem, istenmeyen üçüncü kişilerin güvenli bağlantınıza erişim sağlamasını zorlaştırır.

VPN'lerin tarihi​

İnternetin kullanılmaya başlandığı günden beri, internetteki göz atma verilerini korumak ve şifrelemek için çaba sarf edilmektedir. ABD Savunma Bakanlığı, internet iletişim verilerini şifrelemek için projelere 1960'larda başlamıştır.

VPN öncesi yöntemler​

Bu çalışmaların sayesinde ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network - Gelişmiş Araştırma Projeleri Birimi Ağı) adlı bir paket dağıtım ağı oluşturmuştur ve bu da Transfer Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü'nün (TCP/IP) geliştirilmesini sağlamıştır.

TCP/IP'de dört katman mevcuttu: Bağlantı, internet, ulaşım ve uygulama. O dönemdeki internet seviyesinde yerel ağlar ve cihazlar evrensel ağa bağlanabiliyordu; ifşa tehlikesi de bu aşamada netlik kazandı. 1993 yılında Columbia Üniversitesi ve AT&T Bell Labs'in kurduğu bir ekip, modern VPN'nin ilk versiyonunu ortaya çıkarmayı başardı; ürettikleri çözümün adı swIPE yani yazılım IP şifreleme protokolüydü.

Ertesi yıl Wei Xu, çevrimiçi olarak paylaşılan bilgi paketlerinin kimliğini doğrulayan ve bu paketleri şifreleyen bir internet güvenlik protokolü olan IPsec ağını geliştirdi. 1996 yılında ise Gurdeep Singh-Pall isimli bir Microsoft çalışanı, Noktadan Noktaya Tünelleme Protokolü'nü (PPTP) geliştirdi.

İlk VPN'ler​

Singh-Pall'in PPTP'yi geliştirdiği dönemde internet kullanımı giderek popülerleşiyordu ve kullanıma hazır, sofistike güvenlik sistemleri ihtiyacı doğdu. O zamanlarda antivirüs programları kötü amaçlı yazılımların ve casus yazılımların bilgisayarların sistemlerine sızmasını engelleme konusunda zaten başarılıydı. Ancak insanlar ve firmalar, internetteki arama geçmişlerini gizleyebilecek şifreleme yazılımları talep etmeye başladılar.

Böylece 2000'lerin başında ilk VPN yazılımları ortaya çıktı ancak çok büyük oranda sadece firmalar tarafından kullanılmaya başlandılar. Fakat özellikle 2010'lu yılların başında yaşanan güvenlik ihlallerinden sonra VPN'ler için tüketici piyasası da hızla oluşmaya başladı.